پیش از شرح هر مطلبی لازم به توضیح است که عبارت جی پی اس شمیم یک عبارت کاربردی و ساختگی توسط کاربران گیرنده های نقشه برداری و تولید کنندگان و فروشندگان آن است. از اساس عبارت جی پی اس شمیم معنای صحیحی ندارد چرا که شمیم یک پروژه ملی بوده و هیچ محصولی با نام گیرنده نقشه برداری شمیم، جی پی اس نقشه برداری شمیم، جی پی اس دو فرکانسه شمیم، جی پی اس مولتی فرکانس شمیم، جی پی اس چند فرکانسه شمیم، جی پی اس سه فرکانسه شمیم و گیرنده جی ان اس اس شمیم با برند تخصصی شمیم در بازار ایران و خاورمیانه و جهان وجود خارجی ندارد. در ادامه به توضیح پروژه ملی شمیم و ویژگی های یک جی پی اس خوب و یک جی پی اس ارزان برای انجام پروژه های شمیم پرادخته شده است.
شمیم مخفف عبارت شبکه موقعیت یابی یکپارچه مالکیت ها، پروژه ایست که توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ایران در تابستان سال 1395 آغاز گردید. پروژه شمیم از چنان اهمیتی برای نقشه برداری ثبتی برخوردار بود که در زمستان همان سال 144 ایستگاه دائم بر روی ساختمان واحدهای ثبتی نصب گردید. شمیم توسط جناب آقای دکتر تویسرکانی معاونت معزز قوه قضائیه و ریاست محترم سازمان ثبت اسناد و املاک کشور همزمان با دهه مبارک فجر سال 1395 افتتاح و مورد بهره برداری قرار گرفت. آنچه در وب سایت این پروژه پیرامون شمیم نوشته شده است به شرح زیر است:
“سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با داشتن بیش از 440 واحد ثبتی و 1200 نقشه بردار یک بستر مناسب جهت پیاده سازی شبکه دائمی GNSS در اختیار دارد و با اتکا به این زیر ساخت ارزشمند توانسته است در سطح ملی اقدام به طراحی و پیاده سازی ” شبکه موقعیت یابی یکپارچه مالکیت ها” که به اختصار “شمیم” نامیده می شود، نموده تا ضمن تدقیق اطلاعات مکانی املاک، زیرساختی برای توسعه استفاده از فن آوری های ماهواره ای در سطح کشور باشد. شمیم در حقیقت چیزی فراتر از یک شبکه از ایستگاه های دایمی GNSS است. شمیم ترکیبی از ایستگاه های دایمی، نقشه برداران واحد های ثبتی و گیرنده های روور توزیع شده بین آنها، زیر ساختهای سخت افزاری، شبکه و نیروی انسانی، مدیریت کاربران، نظارت و پشتیبانی از سیستم، نرم افزار های مدیریت کاربران، نرم افزار های واسط جهت صدور سند مالکیت و دستور العمل ها و شیوه نامه های اجرایی است. پس از استقرار ایستگاه های دایمی و انجام محاسبات اولیه و توزیع روور ها بین نقشه برداران واحد های ثبتی وآموزش آنها و تعریف دسترسی ها و نصب نرم افزار های لازم، نقشه برداران می توانند در سیستم شمیم اقدام به برداشت حدود املاک نمایند. یکی از مزایای استفاده از شمیم این است که این سیستم به صورت خودکار اجازه ورود قطعاتی که به درستی برداشت نشده اند را نمیدهد و این مهم یکی از نقاط قوت استفاده از شمیم است. ” منبع وب سایت سامانه شمیم.
ویژگی های متعددی گیرنده ها را از هم متمایز می سازد. برخی از ویژگی هایی که برای انجام پروژه شمیم برای یک نقشه برداری می بایست مد نظر باشد از قرار زیر است: کشور ساخت جی پی اس (GPS) شمیم، تعداد کانال های دریافتی جی پی اس (GPS) شمیم، توان باتری جی پی اس (GPS) شمیم، وزن جی پی اس (GPS) شمیم، نرم افزار، گارانتی، خدمات پس از فروش، تسهیلات فروش، آموزش و پشتیبانی.
از جمله برند هایی که در بازار ایران به گوش می رسد می توان به برند های آمریکایی همچون جواد (JAVAD) و تریمبل (Trimble)، به برند های سوئیسی همچون لایکا (Leica) و هگزاگون (Hexagon)، به برند های ایرانی با نام هیرو (Hiro) با گیرنده هایی همچون گیرنده جی پی اس XiMA S10 و گیرنده جی پی اس XiMA S10 L و رایمند (Raymand)، به برند بلژیکی به نام سپتنتریو (Septentrio) و همچنین سایر برندهای متفرقه و نامرغوب چینی از جمله ژئوپز (Geopos)، های تارگت (HiTarget)، سوت (South)، تاپکان (Topcon) و … اشاره نمود.
در مقاله ای دیگر راجع به سیگنال های ارسالی از جانب ماهواره ها صحبت شد. اما باید خلاصه گفت که ماهواره های جی.پی.اس (GPS)، گلوناس (GLONASS)، بیدو (BeiDue) و گالیله (Galileo) سه سیگنال اصلی و تعدادی سیگنال کمکی برای تعیین موقعیت به سمت گیرنده ارسال می کنند. هر سیگنال، در زمان ارتباط گیرنده با ماهواره، به صورت مجزا از طریق یک کانال به گیرنده وارد می شود. هرچه تعداد کانال های یک گیرنده بیشتر باشد، سیگنال های ورودی به گیرنده بیشتر است که موجب افزایش سرعت در تعیین موقعیت و افزایش صحت و دقت تعیین موقعیت می شود. هرچه تعداد کانال دریافتی گیرنده به صورت آنی بیشتر باشد، سرعت تعیین موقعیت افزایش پیدا کرده و از طرفی، مصرف باتری آن کاهش می یابد.
باتری یا منبع تغذیه گیرنده یکی از مهم ترین خصوصیات برای نقشه برداران ثبتی است. چراکه ظرفیت باتری بیشتر به معنای افزایش ساعت کاری جی پی اس شمیم و افزایش ساعات روند کار است. باتری جی پی اس شمیم در شرایطی باید باشد که یک نقشه بردار حداقل یک روز کاری بتواند با آن فعالیت مداوم و بی وقفه داشته باشد.
از سایر ویژگی های موثر و مهم برای یک جی پی اس شمیم می توان به وزن جی پی اس، نرم افزار، گارانتی، خدمات پس از فروش، تسهیلات فروش، آموزش و پشتیبانی آن اشاره کرد. لازم به ذکر است که خدمات پس از فروش و گارانتی شامل آن دسته از گیرنده هایی می شود که داخل ایران تولید می شوند.