میزان رقیق شدگی دقت (DOP) که مخفف عبارت Dilution of precision است یا میزان رقیق شدگی دقت هندسی (GDOP) که مخفف geometric dilution of precision می باشد، عبارتی است که در ناوبری ماهواره ای و علوم هندسی زمین برای تخمین پراکنش خطا به عنوان تاثیر ریاضی هندسه ماهواره های ناوبری بر صحت مشاهدات موقعیت یابی در نظر گرفته شده است. مفاهیم اولیه میزان رقیق شدگی دقت (DOP) بر گرفته از سیستم ناوبری لورن-سی (Loran-C)  می باشد (لورن-سی یک سیستم ناوبری رادیویی هایپربولیک فرکانس پایین است که براساس تقاطع سیگنال رادیو بیکن های مستقر در ایستگاه ها، گیرنده سیگنال تعیین موقعیت می گردد). ایده میزان رقیق شدگی دقت هندسی (GDOP) بیانگر نحوه اثر گذاری مشاهدات بر موقعیت نهایی ایستگاه اندزه گیری است.

DOP چگونه کار می کند؟

گیرنده های جی پی اس (GPS) و جی ان اس اس (GNSS) با استفاده از موقعیت ماهواره ها موقعیت کاربر را با استفاده از مثلث بندی به دست می آورند. این موقعیت یابی با استفاده از مثلث بندی در راستای افقی بسیار دقیق است اما در راستای عمودی از دقت کمتری برخورداری است. موقعیت یابی با استفاده از دکل های بی تی اس (BTS) مخابراتی مثال ساده ای از این نوع مثلث بندی می باشد. پراکندگی هندسی ماهواره ها به صورت گروهی در آسمان بالای گیرنده بر میزان رقیق شدگی دقت (DOP) اثر گذار است. هرچه ماهواره ها در یک منطقه به هم نزدیک تر باشند هندسه پراکندگی آن ها ضعیف تر است (عدد بر میزان رقیق شدگی دقت بزرگ تر است) و برعکس هرچه ماهواره ها در یک منطقه به هم دور تر باشند هندسه پراکندگی آن ها قوی تر می باشد (عدد بر میزان رقیق شدگی دقت کوچک تر است). درنهایت پراکندگی صحیح ماهواره ها موجب بهبود میزان رقیق شدگی دقت سه بعدی (موقعیت یابی) یا همان (PDOP) می شود.

انواع DOP :

میزان رقیق شدگی دقت (DOP) در عناوین مختلفی مطرح می شود.

• میزان رقیق شدگی دقت افقی (HDOP)
• میزان رقیق شدگی دقت عمودی (VDOP)
• میزان رقیق شدگی دقت سه بعدی یا موقعیت یابی (PDOP)
• میزان رقیق شدگی دقت زمانی (TDOP)
• میزان رقیق شدگی دقت هندسی (GDOP)

این مقادیر به صورت ریاضی از موقعیت و وضعیت ماهواره های موجود در آسمان دید گیرنده تبعیت می کنند. گیرنده های جی ان اس اس (GNSS) امروزی مانند Xima S10 و Xima S10 L از برند هیرو (Hiro) امکان نمایش این مقادیر را برای کاربر فراهم کرده اند. برای درک بهتر میزان رقیق شدگی دقت (DOP) یک مثال تصویری می زنیم:

در تصویر بالا در حالت A شخصی از دو ایستگاه مختلف (فرض کنیم دو ماهواره مختلف)، موقعیت نقطه مجهولی را اندازه گیری کرده است. در حالت B محدوده خطای هر ایستگاه (ماهواره) در تخمین موقعیت نیز ترسیم شده است. محل نقطه مجهول در قسمت سبز رنگ مشخص می باشد. در حالت C دو ایستگاه اندازه گیری در یک راستا قرار گرفته اند و هندسه تعیین موقعیت ضعیف تری نسبت به حالت B دارند. همان طور که در حالت C مشاهده می شود با ترسیم محدوده خطا های دو ایستگاه، محل تخمینی برای موقعیت نقطه مجهول رشد می کند و این به منزله رشد رقیق شدگی دقت (DOP) می باشد.

تحلیل مقدار عددی DOP :

همان طور که پیش تر نیز اشاره شد هرچه ماهواره ها در یک منطقه به هم نزدیک تر باشند هندسه پراکندگی آن ها ضعیف تر است (عدد بر میزان رقیق شدگی دقت بزرگ تر است) و برعکس هرچه ماهواره ها در یک منطقه به هم دور تر باشند هندسه پراکندگی آن ها قوی تر می باشد (عدد بر میزان رقیق شدگی دقت کوچک تر است). اما این اعداد می بایست در چه محدوده ای باشند؟

• عدد 1 برای میزان رقیق شدگی (DOP) به منزله حالت ایده آل می باشد. نشان دهنده بالاترین میزان اعتماد برای کاربری ها مختلف به دقت موقعیت یابی در تمامی زمان هاست.
• عدد 1- 2 برای میزان رقیق شدگی (DOP) به منزله حالت عالی می باشد. در این رتبه از اعتمادپذیری، پتانسیل مشاهدات اندازه گیری شده برای تقریبا تمام کاربری ها مناسب و دقیق است.
• عدد 2 – 5 برای میزان رقیق شدگی (DOP) به منزله حالت خوب می باشد. بیان گر حداقل میزان اعتماد پذیری برای تصمیمات دقیق است. این مقدار برای ناوبری های مسیر یابی برای کابران قابل اعتماد است.
• عدد 5 – 10 برای میزان رقیق شدگی (DOP) به منزله حالت متوسط رو به بالا می باشد. پتانسیل مشاهدات برای محاسبات قابل استفاده است اما کیفیت فیکس (Fix) همچنان امکان بهینه سازی دارد. در این حالت پیشنهاد می گردد به دنبال آسمان بازتری باشیم.
• عدد 10- 20 برای میزان رقیق شدگی (DOP) به منزله حالت متوسط رو به پایین می باشد. بیان گر سطح پایین اعتماد پذیری است. پتانسیل مشاهدات می بایست حذف گردند و یا با علم به دقت پایین به عنوان پارامتر های موقعیت یابی استفاده گردند.
• عدد بزرگ تر از 20 برای میزان رقیق شدگی (DOP) به منزله حالت ضعیف می باشد. در این حالت مشاهدات بی دقت هستند. برای مثال برای یک گیرنده با دقت شش متر مشاهدات موقعیتی با دقت 300 متر خروجی می دهند. پس می بایست از مشاهدات صرف نظر کرد.
• برای گیرنده های جی ان اس اس (GNSS) نقشه برداری در حالت برداشت تعیین موقعیت آنی (RTK)، عدد میزان رقیق شدگی (DOP) نباید از 9 بزرگتر باشد.

فرمت آر تی سی ام (RTCM) مخفف (Radio Technical Commission for Maritime services) می باشد. گیرنده های جی ان اس اس (GNSS)، حتی گیرنده های برند هیرو (Hiro) با نام های Xima S10 و Xima S10 L برای اتصال به سامانه های تعیین موقعیت با استفاده از بسترهای مخابراتی نیازمند بکارگیری پروتکل های استاندارد ارسال و دریافت تصحیحات آر تی کی (RTK) جهت دستیابی به دقت مورد نظر دارند. یکی از پرکاربرد ترین و مرسوم ترین پروتکل های مذکور پروتوکل آر تی سی ام (RTCM) می باشد که در ادامه به توصیف آن پرداخته خواهد شد.

فرمت آر تی سی ام (RTCM) ابتدا توسط یک سازمان با همین نام اختراع و مورد استفاده قرار گرفت.  سازمان آر تی سی ام (RTCM) را می توان یک سازمان غیرانتفاعی، علمی، تخصصی و آموزشی توصیف کرد. کمیته مخصوص 104 مربوط به سامانه های دی جی ان اس اس (DGNSS) که مخفف (Differential GNSS ) است، اولین بار از این پروتکل برای ارسال تصحیحات فرا ساحلی استفاده کرد. این کمیته استاندارد هایی را برای ساختار پیغام تصحیحات دی جی پی اس (DGPS) تنظیم می کند. به طور خلاصه می توان گفت که آر تی سی ام (RTCM) نوعی فرمت ارسال اطلاعات است که در آن پیغام تصحیحات به کمک فرکانس های رادیویی یا اینترنت از ایستگاه فرستنده بیس (Base) به گیرنده روور (Rover) ارسال می گردد. این تصحیحات بیشتر در شبکه های دی جی پی اس (DGPS) و آر تی کی (RTK) مورد استفاده قرار می گیرد. این فرمت در نسخه های مختلف تعریف شده است که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود.

نسخه های RTCM:

RTCM-2.0 : به منظور ارسال تصحیحات کد در دی جی پی اس (DGPS) استفاده می‌شود.

RTCM-2.1  : به منظور ارسال تصحیحات کد و فاز در آر تی کی (RTK) استفاده می‌شود.

RTCM 2.2 :  علاوه بر موارد فوق اطلاعات ماهواره های گلوناس (GLONASS) نیز در آن وجود دارد.

RTCM 2.3 : علاوه بر موارد فوق تعریف آنتن های جی پی اس (GPS) نیز در آن وجود دارد.

RTCM 3.0 : علاوه بر موارد فوق در شبکه های آر تی کی (RTK) و جی ان اس اس (GNSS) نیز به کار می رود.

فرستنده تصحیحات برای مثال گیرنده ایستگاه های مرجع شخصی، گیرنده های ایستگاه مرجع سامانه های شمیم، سمت، هدی و … و یا گیرنده های برند هیرو (Hiro) با نام های Xima S10 و Xima S10 L در حالت بیس (Base) و گیرنده های سوئیسی، آمریکایی و حتی چینی و بلژیکی با ارسال تصحیحات در قالب پروتکل 3 RTCM پیغام هایی برای گیرنده دریافت کننده تصحیحات برای مثال Xima S10 ارسال می کنند که این پیغام ها به شرح زیر می باشند.

کاربران سامانه های تعیین موقعیت آنی (شمیم، هدی، سمت، و ….) از جمله افرادی هستند که ازگیرنده های جی ان اس اس (GNSS) بیشترین استفاده را می کنند. به عنوان نمونه می‌توان به تعیین موقعیت دقیق عوارض برای تهیه نقشه اشاره نمود .لازمه تعیین موقعیت دقیق با گیرنده‌های جی ان اس اس (GNSS) نظیر گیرنده گیرنده های برند هیرو (Hiro) با نام های Xima S10 و Xima S10 L و گیرنده های سوئیسی، آمریکایی و حتی چینی و بلژیکی، وجود زیرساخت مناسب با تجهیزات بروز و قیمت ایده آل می ‌باشد. فرمت مورد استفاده برای ارسال تصحیحات از سامانه‌های تعیین موقعیت آنی به دستگاههای روور ، فرمت  RTCM  است.

نگاه کلی به عملکرد سازمان RTCM:

• امکانات پخش اطلاعات امنیت دریا (MSI) که مخفف (Marine Safety Information) می باشد از تولید کنندگان به کاربران.
• پشتیبانی تفویض اختیار دولت ها با دراختیارگذاری کانال خصوصی به ارگان دریایی بین المللی (IMO) که مخفف (International Maritime Organization) و جامعه ارتباطات بین المللی (ITU) که مخفف (International Telecommunication Union) می باشد
• تشکیل کمیته فنی برای رسیدگی به درخواست دولت ها جهت بررسی مسائل فنی
• برقراری پشتیبانی فنی و ارتباط میان اطلاعات امنیت دریا (MSI)، ارگان دریایی بین المللی (IMO) و جامعه ارتباطات بین المللی (ITU)
• همکاری با ارگان هایی که کاربران هواپیمایی و حمل و نقل زمینی دارند به جهت بررسی استاندارد ها  و عملکرد صحیح ماهواره های اورژانسی اشتراکی.
• ارائه بیکن های اورژانسی در فرکانس 406 مگا هرتز .

تعیین موقعیت نسبی متفاوت از تعیین موقعیت مطلق می باشد. یک گیرنده مستقل، باید بر مبنای اطلاعات پیغام ناوبری عمل تعیین موقعیت را انجام دهد. اما در تعیین موقعیت نسبی موقعيت نقطه مجهول نسبت به یک نقطه معلوم تعیین می شود (به عبارت دیگر بر مبنای تعریف BASE LINE). برخی تصور می کنند تعیین موقعیت نسبی و تفاضلی مفهموم یکسانی دارند در حالی که تعیین موقعیت تفاضلی روشی است که  فقط از اندازه گیری های کد استفاده می کند،  بسته به وسیله اندازه گیری دقت قابل حصول در حدود 0.5  الی  1 متر می باشد. معادله DGPS  از ايستگاه هاي مرجعی در سطح زمين استفاده مي كند كه ماهواره ها را ردیابی مي كنند. سپس اطلاعات مربوط به تصحیح توسط این مرجع ها محاسبه شده و از طریق سامانه های مخابراتی به سایر گیرنده های سازگار با سامانه مخابراتی مذکور ارسال می گردند. اين اطلاعات توسط آنتن گيرنده دريافت شده و به اين ترتيب مختصات آن اصالح مي شود. در تعیین موقعیت نسبی هم از اندازه گیری های فاز و هم از اندازه گیری های کد استفاده می شود. یک مثال مورد استفاده برای این روش روش تعیین موقعیت آنی (RTK) می باشد که در گیرنده های دوفرکانسه استفاده می شود.  روش نقشه برداري RTK یکی از جالبترین اختراع ها در زمينه تعيين موقعيت نسبي است كه در آن دو گيرنده براي جمع آوري همزمان مشاهده های فاز، به وسيله راديو و یا اینترنت به هم مرتبط مي شوند. اين روش در تمامي تعيين موقعيت هاي دقيق همچون كاداستر،  پيمايش، ناوبري، Mobile Mapping و … قابل استفاده است.

روشهای تعیین موقعیت نسبی شامل روش های RTK، استاتیک، PPK و ایست رو (Stop and Go) می باشد که در ذیل مختصرا شرح داده می شود:

روش RTK:

روش تعیین موقعیت آنی یا  RTK مخفف عبارت Real Time Kinematic می باشد. تعیین موقعیت تفاضلی با استفاده از فاز موج حامل را RTK می گویند. با استفاده از این روش می‌توان به صورت آنی به دقت‌های سانتیمتر نیز رسید. در این روش یک گیرنده مبنا، روی یک نقطه با مختصات معلوم مستقر شده و داده‌ها به صورت آنی (real-time) به گیرنده متحرک فرستاده می‌شوند. گیرنده متحرک‌ با دریافت و پردازش این داده ها دقت تعیین موقعیت را بهبود می دهد. در این روش خطای تعیین موقعیت، با افزایش فاصله بین گیرنده مرجع و متحرک افزایش پیدا می کند. روش RTK به دو صورت کلاسیک و RTK تحت وب می باشد. در روش کلاسیک یک گیرنده روی نقطه معلوم مستقر شده و تصحیحات را از طریق رادیو به گیرنده متحرک ارسال می کند. در روش RTK  تحت وب دریافت تصحیحات بصورت اینترنتی می باشد، و تنها با یک گیرنده می توان تعیین موقعیت نمود. RTK تحت وب نیز بصورت تک ایستگاه و شبکه می باشد.

تعیین موقعیت استاتیک:

در  این روش حداقل یکی از نقاط دارای مختصات معلوم است. یک گیرنده بر روی نقطه معلوم و گیرنده دیگر بر روی نقطه مجهول قرار می گیرد، در این روش هر دو گیرنده باید بصورت  همزمان مشاهدات را انجام دهند.  اساس این روش تشکیل خط مبنا و حل بردار مبنا می باشد.  در این روش می توان به دقت میلیمتر نیز دست یافت. این روش برای ایجاد نقاط ماندگار و یا بنچ مارک کاربرد دارد.  با افزایش مدت زمان برداشت و یا کاهش طول بیس لاین دقت افزایش می یابد.

 روش ایست-رو (Stop & go)

این روش  یک روش کینماتیک است. در این روش  ابتدا initialization انجام شده و در نقاطی که نیاز به مختصات دقیق دارند به مدت چند دقیقه استقرار انجام می شود و با حفظ ارتباط با ماهواره ها تعیین موقعیت نقاط دیگر نیز انجام می شود.  در این روش ابتدا در یکی از نقاط مجهول چند دقیقه مشاهده انجام می گیرد و به نقطه دیگر منتقل می شود و در آنجا نیز چند دقیقه مشاهده انجام می شود. این عمل برای تمام نقاط مجهول انجام شده وپس از مدت یک الی دو ساعت به نقطه مجهول اول باز گشته چند دقیقه مشاهده انجام می گیرد وسپس برای سایر نقاط مجهول نیز این کار انجام می گیرد.

روش PPK (post process kinematic):

این روش مشابه RTK هست. با این تفاوت که تصحیحات در روش RTK در لحظه و به صورت آنی اعمال می شود ولی در روش PPK به صورت غیرآنی و با پس پردازش اعمال می شود. در روش PPK مشابه روش استاتیک بایستی با یک نرم افزار مجزا پردازش توسط کاربر انجام شود و کیفیت نتایج به نحوه برداشت داده، شرایط محیطی لحظه برداشت و همچنین قدرت نرم افزار پردازشی وابسته است. روشهای RTK وPPK در قیاس با یکدیگر هر یک مزایای خاص خود را دارند. مزیت RTK مشاهده نتایج اندازه گیری به صورت لحظه ای و در زمان انجام عملیات نقشه برداری است و این به نقشه بردار کمک می کند که در مورد درستی و یا نادرستی نتایج در همان لحظه برداشت تصمیم گیری نماید و اشتباهات احتمالی را در همان لحظه کشف و حذف نماید. بدین ترتیب از  حجم عملیات دفتری و همچنین از هزینه مراجعه مجدد به منطقه عملیاتی جهت برداشت و یا چک نمودن داده ها به شدت می کاهد.

مزیت اصلی روش PPK در مناطق و شرایطی است که امکانات ارتباط مخابراتی مناسب جهت دریافت تصحیحات به صورت آنی وجود ندارد. در این حالت می توان داده های خام را مشابه حالت STATIC در گیرنده ذخیره نمود و به کمک نرم افزار، پس پردازش نمود. در هنگام جمع آوری داده جهت PPK می توان در نقاط مورد نظر خود استقرار پیدا کرد و مشابه روش STOP&GO داده های بیشتری را برای این نقاط جمع آوری نمود. ضمن اینکه در این روش  می توان موقعیت گیرنده در هر EPOCH در حین حرکت را نیز پس از پردازش مشاهده کرد.

همانطور که گفته شد روش های استاتیک (Static) و PPK نیاز به استفاده از یک نرم افزار برای پردازش دارند. سامانه شمیم یک سامانه آنلاین برای انجام پردازش ها به صورت پس پردازش (Post Process) می باشد. همچنین می توان از نرم افزار هایی همچون LGO برای پردازش های دفتری استفاده نمود.

در تعیین موقعیت ماهواره ای روش های متعددی برای تعیین موقعیت مکان آنتن یک گیرنده وجود دارد. یکی از این روش ها، روش تعیین موقعیت مطلق (absolute positioning) یا تعیین موقعیت تک نقطه ای (single-point positioning) و یا راه حل ناوبری نام دارد (Navigation solution). به صورت کلی این روش با استفاده از اندازه گیری همزمان فاصله یک گیرنده تا حداقل چهار ماهواره انجام پذیر است.

در این روش گیرنده با هیچ ایستگاهی با مختصات معلوم ارتباط ندارد، گیرنده روی یک نقطه مجهول قرار گرفته و در همین حالت باید خطای ساعت گیرنده را حل کند. بنابراین مجهول های پیش رو سه مولفه مختصاتی X, Y,Z و زمان هستند. تعیین موقعیت مطلق در اصل تحقق ایده GPS است که بر اساس اندازه گیری شبه فاصله های کد بوده و می توان با آن تعیین موقعیت لحظه ای مجازی انجام داد. در این روش موقعیت ماهواره ها در جدول نجومی (broadcast ephemerides) آن ها وجود دارد. همچنین خطای یونسفر و جابجایی ساعت ماهواره در پیغام ناوبری (Navigation messages) هرچهار ماهواره وجود دارد. راه حل این مسئله بر اساس شبه فاصله ها شکل گرفته است و از پیغام ناوبری ماهواره ها برای جدول نجوبی، جابجایی های ساعت ماهواره، تصحیحات اتمسفری و … استفاده می کند. بدیهی است که این تصحیحات برای گیرنده ایده آل نخواهند بود.

چنانچه داده های موجود در پیغام ناوبری هیچ خطایی به همراه نداشته باشند (که البته دارند) در نهایت چهار مجهول باقی خواهد ماند. سه مجهول موقعیت گیرنده در سیستم مختصات کارتزین و یک مجهول خطای ساعت گیرنده. سه شبه فاصله از سه ماهواره برای حل سه مجهول موقعیت گیرنده مناسب بوده و شبه فاصله ماهواره آخر برای حل خطای ساعت گیرنده کافیست. این مسئله به دلیل برابری تعداد مجهول ها با تعداد روابط برای هر Epoch مشاهداتی قابل حل خواهد بود.

انواع تعیین موقعیت مطلق:

تعیین موقعیت autonomous

این نوع تعیین موقعیت اصطلاحا خودمختار (autonomous) بوده و از نوع تفاضلی (نسبی) نیست و در آن گیرنده به صورت مستقل فعالیت خواهد کرد. برای تعیین موقعیت مکان آنتن گیرنده در هر لحظه، به فاصله و موقعیت حداقل چهار ماهواره نسبت به گیرنده نیاز است. گیرنده مجهول مختصات ماهواره ها را با استفاده از پیغام ناوبری دریافت می کند و فاصله ماهواره ها تا گیرنده با استفاده از کد C/A و یا کد P(Y) بسته به نوع گیرنده (نظامی یا تجاری) مشخص می شود. شبه فاصله ها آلوده به خطای ساعت گیرنده و ماهواره هستند که خطای مربوط به ساعت ماهواره با استفاده از تصحیحات ساعت ماهواره موجود در پیغام ناوبری تصحیح می گردد؛ اما خطای ساعت گیرنده به عنوان یک پارامتر مجهول در روند تخمین مختصات در نظر گرفته می شود. در این حالت همانطور که از پیش گفته شد چهار معادله با چهار مجهول برای هر Epoch مشاهداتی به وجود خواهد آمد. در صورتی که مشاهدات بیش از چهار ماهواره در این روند وجود داشته باشد از روش های least-squares estimation یا Kalman filtering برای تخمین مجهولات استفاده می شود. مختصات نقطه مجهول در سیستم WGS84 محاسبه می شود؛ این در حالی است که اکثر گیرنده GNSS پارامترهای ترانسفورماسیون میان سیستم WGS84 و هر سیستم Local دیگری را به همراه خواهند داشت.

تعیین موقعیت SBAS

بهبود دقت تعیین موقعیت مطلق با استفاده از روش های مختلفی امکان پذیر است که یکی از این روش ها استفاده از سیستم های تقویتی ماهواره مبنا منطقه ای یا SBAS است. لغت SBAS مخفف Satellite-based Augmentation Systems می باشد. SBAS دقت و اعتماد پذیری اطلاعات GNSS را با استفاده از تصحیح خطاهای موجود در سیگنال های اندازه گیری شده در فرکانس L1، بهبود می بخشد. همچنین SBAS اطلاعاتی پیرامون وضعیت صحت، یکپارچگی، تداوم و دسترسی سیگنال های GNSS برای گیرنده فراهم می کند. SBAS با استفاده از مجموعه ای از ایستگاه مرجع پراکنده در سرتاسر قاره مجموعه ای از اندازه گیری های GNSS استفاده می کند. تمام خطاها جمع آوری شده به یک مرکز داده ارسال می شود تا تصحیحات تفاضلی و پیغام های بی عیب در آنجا محاسبه شوند. تصحیحات محاسبه شده در منطقه تحت پوشش برای ماهواره های زمین مرجع پخش می شوند. این ماهواره ها یک سرویس تقویتی یا پوششی در غالب پیغام های اصلی GNSS ارائه می دهند.

وضعیت و معرفی SBAS های موجود:

کشورهای مختلف سیستم های تقویتی مجزا راه اندازی کرده اند که در ادامه به معرفی آن ها پرداخته خواهد شد.

• آمریکا: سیستم تقویتی منطقه وسیع Wide Area Augmentation System (WAAS)
• اروپا: سرویس پوشش ناوبری زمین مبنای اروپاییEuropean Geostationary Navigation Overlay Service (EGNOS)
• ژاپن: سیستم تقویتی ماهواره ای چند کاربردی Multi-functional Satellite Augmentation System (MSAS)
• هند: ناوبری تقویت شده جی.پی.اس و زمین GPS and GEO Augmented Navigation (GAGAN)
• چین: سیستم تقویتی ناوبری ماهواره ای Satellite Navigation Augmentation System (SNAS)
• کره جنوبی: سیستم تعین موقعیت جهانی تفاصلی منطقه وسیع Wide Area Differential Global Positioning System (WADGPS)
• روسیه: سیستمی برای مانیتورینگ و تصحیحات تفاضلی System for Differential Corrections and Monitoring (SDCM)

تمامی سیستم های فوق تداخلی با یگدیگر ندارند. تمام گیرنده های استاندارد موجود در منطقه تحت پوشش این سیستم ها از خدمات ارسالی به یک اندازه بهره می برند. لازم به ذکر است که گیرنده های خارج از محدوده تحت پوشش تصحیحات را دریافت می کنند اما دقت اندازه گیری آن ها به میزان در نظر گرفته شده نخواهد رسید.

با استفاده از سیستم SBAS امکان دستیابی به دقت 1 تا 3 متر در منطقه تحت پوشش و دقت 3 تا 30 متر در مناطق برون مرزی فراهم می شود. عمده گیرنده های تک فرکانسه و حتی گیرنده های ارزان قیمت، این سیستم را پوشش می دهند. اما برای اینکه  بتوانیم از سیستم SBAS استفاده کنیم، باید زیر ساختی در منطقه جغرافیایی مورد نظر ایجاد شده باشد. سیستم های SBAS معمولا توسط بخش دولتی ایجاد می شوند و رایگان در اختیار عموم قرار می گیرند. SBAS برای کاربردهای غیرنظامی و مخصوصا در هوانوردی غیرنظامی کاربرد دارد. ارگانی به نام ICAO ( سازمان بین المللی هوانوردی غیرنظامی) وجود دارد که فرودگاه ها و هواپیماها را ملزم کرده است که در سیستم های کمک ناوبری خود از سیستم SBAS استفاده کنند. از دیگر کاربردهای سامانه SBAS می توان به کاربری کشاورزی اشاره کرد. چراکه از لازمه های دریافت تصحیحات SBAS آسمان باز و وضعیت Open Sky می باشد. برای اینکه هم دقت سیستم بر پایه GPS بهبود پیدا کند و هم در صورت وقوع خطر به خلبان هشدار بدهد.

تعیین موقعیت L-Band

از دیگر روش های بهبود دقت می توان به سامانه های L-BAND اشاره کرد. L-Band در حقیقت مربوط به بازه فرکانسی 1-2 گیگاهرتز می باشد که طول موجی در ابعاد 15-30 سانتی متر را در بر دارد. این سامانه نظیر SBAS است با این تفاوت که اولا منطقه پوشش آن جهانی است و دوم اینکه یک سیستم تجاری است؛ یعنی این سیستم توسط بخش خصوصی ایجاد شده است و رایگان نیست. تصحیحات L-Band از طریق ماهواره های GEO با استفاده از اینترنت برای کاربران ثبت نامی با اطلاعات کاربری مشخص در پکیج های تجاری و سفارشی ارسال خواهد شد. با استفاده از سیستم های L-BAND می توان بدون نیاز به سامانه های RTK یا لینکی مانند لینک رادیویی HF و با استفاده از یک گیرنده به سرویس های مختلفی دسترسی پیدا کرد که خطای زیر 1 متر، زیر 30 سانتی متر و یا زیر 10 سانتی متر دارند. از جمله تصحیحات L-Band می توان به تصحیح خطاهای مدار ماهواره و ساعت ماهواره اشاره نمود. Star fire،Terra Star و Atlas، نمونه هایی از سیستم L-BAND هستند که سرویس دهی می کنند. جهت استفاده از سرویس های مذکور دو شرط لازم است. اول اینکه گیرنده سامانه های L-Band را پشتیبانی کند و دوم اینکه باید اشتراک این سامانه ها را خریداری شده باشد. این اشتراک می تواند ماهیانه، فصلی و یا سالیانه باشد.

یک سیستم مختصات تصویر شده projected coordinate system (PCS) روی یک صفحه دو بعدی تخت تعریف می شود. برخلاف سیستم های مختصات جغرافیایی، سیستم های مختصات تصویر شده طول ها، زوایا و مساحت های ثابتی در راستای دو بعد دارند. یک سیستم مختصات تصویر شده همیشه بر اساس یک سیستم مختصات جغرافیایی بوده که خود بر اساس یک کره یا اسفروئید می باشد. علاوه بر پارامترهای سیستم های مختصات جرافیایی، یک سیستم مختصات تصویر شده، شامل یکسری پارامتری های تصویر سازی و واحد های اندازه گیری خطی است.  پارامتری های تصویر سازی فرآیند تصویر مختصات روی نقشه را برای یک مکان بخصوص سفارشی سازی می کنند.

 روند تصویر روی نقشه (Map Projection):

از آنجایی که زمین به شکل یک اسفروئید در نظر گرفته شده، هدف  اصلی؛ تبدیل یک صفحه سه بعدی به نقشه کاغذی تخت در روند تصویر سازی می باشد. این روش انتقال ریاضی معمولا تحت عنوان روند تصویر روی نقشه (map projection) یا د می شود. برای بیان مسئله به صورت ساده تر، روند تصویر روی نقشه به مثال تاباندن یک نور از داخل زمین به یک صفحه (دیوار یا کاغذ نقشه) است؛ که به آن صفحه تصویر سازی گفته می شود. با فرض وجود شبکه گریتوکول (graticule) روی سطح کره زمین، تصویر تابیده شده گریتوکول (graticule) روی صفحه تصویر با شکلی که روی کره داشته متفاوت دیده می شود. می توان نتیجه گرفت که روند تصویر روی نقشه موجب انحراف شبکه گریتوکول (graticule) شده است.

همانطور که پوست یک پرتغال در صورت پخش شدن روی یک صفحه ترک خورده و پاره می شود، یک اسفروئید نیز امکان تبدیل به یک صفحه را نخواهد داشت، مگر مانند پوست پرتغال. نمایش سطح زمین روی یک صفحه دو بعدی باعث انحراف در شکل ها، مساحت ها، فواصل و جهت ها می شود. روند تصویر روی نقشه، از فرمول های ریاضی برای برقراری رابطه بین مختصات کروی و یک مختصات مسطح استفاده می کند. تصویر سازی های مختلف باعث انحرافات مختلفی می شوند. بعضی تصویر سازی ها برای کاهش انحرافات یک یا دو خصیصه داده طراحی شده اند. برای مثال یک روند تصویر سازی وجود دارد که مساحت عوارض را برابر با مساحت آن ها روی زمین حفظ می کند؛ اما باعث تغییر در شکل ظاهری آن ها می شود.

پارامترهای تصویر سازی:

یک روند تصویر سازی به تنهایی برای تعریف یک سیستم مختصات تصویر شده مناسب نیست. برای مثال می توان گفت که داده ها در مرکاتور جانبی قرار گرفته اند، اما این کافی نیست. این سئوال که مرکز تصویر کجاست؟ مقیاس استفاده شده چیست؟ مسائل مهمی بوده که بدون آن ها امکان تصویر سازی نقشه وجود نخواهد داشت.

هر روند تصویر روی نقشه، پارامترهایی برای تعریف دارد. از آنجا که واحد های زاویه ای برای سیستم مختصات جغرافیایی استفاده می شود، برای سیستم مختصات تصویر شده از واحد های خطی استفاده می شود.

پارامترهای خطی:

یکی از عواملی که در روند تصویر سازی در نظر گرفته می شود، حاصل شدن تمام مختصات به صورت مثبت است. بدین منظور دو پارامتر خطی زیر تعریف می شود. راستای شرقی کاذب (False easting)، که یک مقدار خطی است که به مرکز مختصات در راستای X اعمال می شود و همچنین راستای شمالی کاذب (False  northing)، که یک مقدار خطی است که به مرکز مختصات در راستای Y اعمال می شود. از سوی دیگر استفاده از راستای شرقی کاذب و راستای شمالی کاذب برای کاهش ابعاد X و Y مختصاتی و کوچک کردن اعداد استفاده می شوند. برای مثال اگر تمامی Y ها بزرگتر از 5000000 متر باشند می توان یک مقدار راستای شمالی کاذب برابر با منفی 5000000 اعمال کرد.

پارامترهای زاویه ای:

• آزیموت بیانگر مرکز تصویر سازی است که در حقیقت زاویه ای نسبت به شمال بوده که در جهت شرق آن اندازه گیری می شود.
• نصف النهار مرکزی بیانگر مبدا مختصات راستای X است.
• طول جغرافیایی مبدا، بیانگر مبدا مختصات راستای X است. طول جغرافیایی مبدا و نصف النهار مرکزی مترادف هستند.
• محور مرکزی نیز بیانگر مبدا مختصات راستای Y است.
• –          عرض جغرافیایی مبدا، بیانگر مبدا مختصات راستای Y است. این پارامتر ممکن است در مرکز تصویر سازی وجود نداشته باشد. به صورت خاص، تصویر سازی های مخروطی (Conic) از این پارامتر برای قرار دادن مرکز مختصات راستای Y، پایین تر از مکان مرسوم استفاده می کنند. در این حالت نیاز به تنظیم یک مقدار برای راستای شمالی کاذب در جهت دستیابی به Y های مثبت وجود ندارد.
• طول و عرض جغرافیای مرکز برای تصویر های Hotine Oblique Mercator.
• محور استاندارد 1 و 2 که برای سیستم های تصویر مخروطی استفاده می شود تا خطوط عرض جغرافیایی با ضریب مقیاس 1 را تعریف کنند.

پارامترهای بدون واحد:

• ضریب مقیاس (scale factor) یک مقدار بدون واحد است که به نقطه مرکزی یا خط مرکزی سیستم تصویر اعمال می شود و عموما عدد آن کمتر از 1 است. سیستم تصویر UTM که از سیستم های تصویر مرکاتور جانبی استفاده می کند، ضریب مقیاسی معادل 0.9996 به جای عدد 1 در راستای نصف النهار مرکزی دارد. این مبحث موجب می گردد تا دو خط موازی در فاصله 180 کیلومتری نصف النهار مرکزی (تقریبا 1 درجه) ضریب مقیاسی در ابعاد 1 داشته باشند. ضریب مقیاس موجب کاهش انحرافات کلی تصویر در محدوده مورد نظر می شود.

سیستم تصویر UTM:

سیستم تصویر مرکاتور جانبی جهانی Universal Transverse Mercator (UTM) کره زمین را به 60 قاچ (Zone) با طول جغرافیایی 6 درجه تقسیم می کند. قاچ اول طول جغرافیایی 180 درجه تا 174 درجه غربی را پوشش می دهد. شماره قاچ ها با حرکت به سمت شرق افزایش می یابد به صورتی که قاچ شماره 60 طول جغرافیایی 174 درجه تا 180 درجه شرقی را نشان می دهد. محدوده قطبین بین 80 درجع جنوبی تا 84 درجه شمالی را پوشش می دهد.

هریک از 60 قاچ مذکور از یک سیستم تصویر مرکاتور جانبی برای نمایش یک محدوده بزرگ شمالی جنوبی با انحرافات کم استفاه می کند. کاهش عرض قاچ ها تا 6 درجه (668 کیلومتر) و کاهش ضریب مقیاس تا 0.9996 در راستای نصف النهار مرکزی، موجب گشته تا میزان انحرافات به کمتر از 1 بخش در هزار داخل هر قاچ کاهش یابد. میزان انحرافات مقیاس در مرز قاچ ها در راستای استوا به 1.0010 می رسد.

در هر قاچ ضریب مقیاس در نصف النهار مرکزی موجب کاهش قطر مرکاتور جانبی شده تا دو خط مخفی استاندارد با مقیاس واقعی به موازات نصف النهار مرکزی در دو طرف آن، به فاصله 180 کیلومتری ایجاد کند. در داخل محدوده این دو خط استاندارد ضریب مقیاس کمتر از 1 بوده و در خارخ آن ها بیش 1 می باشد. این امر به صورت کلی موجب کاهش انحرافات می شود.

کشور ایران در قاچ های 38 تا 41 شرقی قرار گرفته است.

یک سیستم مختصات در علوم تعیین موقعیت به معنای سیستمی است که مکان داده های جغرافیایی را برای استفاده همگان به صورت یکپارچه مشخص می کند. سیستم مختصات جهانی یک سیستم مرجع بوده که بیانگر مکان عوارض جغرافیایی، تصاویر و مشاهداتی همچون مشاهدات GPS است.

هر سیستم مختصات توسط موارد زیر تعریف می شود.

• چهارچوب اندازه گیری، این چهارچوب یا  به صورت جغرافیایی بوده ( که در آن مختصات کروی نسبت به مرکز زمین اندازه گیری می شوند و یا به صورت پلانیمتریک است (که در آن مخصات زمین بر سطح یک صفحه دو بعدی تصویر شده است.
• واحد اندازه گیری، که عموما فیت یا متر برای سیستم های تصویر شده و درجه های دسیمال برای طول و عرض جغرافیایی است.
• سیستم تصویر برای مختصات های تصویر شده.
• سایر مشخصه های اندازه گیری سیستم، همچون بیضوی مرجع، دیتوم، یک نصف النهار مرکزی، یک یا چند محور استاندارد در صورت لزوم و شیف های ممکن در جهت های x و y.

بیش از چند صد سیستم مختصات جغرافیایی و در حدود هزاران سیستم تصویر برای استفاده وجود دارد، این در حالی است که امکان تعریف یک سیستم سفارشی نیز وجود دارد. اما مرسوم ترین این سیستم ها خصوصا در بحث GNSS و GIS عبارتند از:

• سیستم مختصات زمین مرکز و زمین بست Earth Centered Erath Fixed (ECEF) که یک سیستم جغرافیایی و کارتزین است.
• یک سیستم مختصات جهانی و کروی مانند طول و عرض جغرافیایی که عموما به آن سیستم مختصات جغرافیایی گفته می شود. مبدا آن مرکز شکل ریاضی زمین در نظر گرفته می شود.
• سیستم مختصات های تصویر شده مثل universal transverse Mercator (UTM) و یا تعداد کثیری از مدل های تصویر شده که سطح کروی زمین را روی یک سطح دو بعدی تصویر می کنند و عموما به آن ها نقشه های تصویر شده می گویند.

هر سه سیستم فوق یک چهارچوبی برای تعریف موقعیت در جهان واقعی به همراه دارند.

سیستم مختصات کارتزین:

سیستم مختصات Earth Centered Erath Fixed (ECEF) گاها به عنوان سیستم زمینی قراردادی (conventional terrestrial) نیز شناخته می شود که مختصات X, Y , Z را نشان می دهد. مبدا مختصاتی در مرکز جرم زمین تعریف شده و به مختصات حاصل از آن مختصات ژئوسنتریک نیز گفته می شود.

سیستم مختصات جغرافیایی:

یک سیستم مختصات جغرافیایی geographic coordinate system (GCS) یک سطح کروی سه بعدی برای تعریف موقعیت روی زمین استفاده می کند. گاها به اشتباه به سیستم مختصات جغرافیایی، دیتوم گفته می شود این در حالی است که دیتوم تنها بخشی از سیستم مختصات جغرافیایی می باشد. سیستم مذکور شامل واحد اندازه گیری زاویه ای، نصف النهار مرجع (اولیه) و یک دیتوم (بر اساس شکل یک اسفروئید) خواهد بود. اسفروئید ابعاد و شکل مدل زمین را تعریف می کند و دیتوم اسفروئید را به سطح زمین متصل می کند.

موقعیت یک نقطه با مقادیر طول و عرض جغرافیایی مشخص می شود. طول و عرض جغرافیایی زوایایی هستند که از مرکز زمین به سطح زمین در موقعیت نقطه اندازه گیری می شوند. این زوایا معمولا با واحد درجه (یا گراد) اندازه گیری خواهند شد.

در سیستم کروی، خطوط افقی یا همان خطوط شرقی-غربی، خطوطی با عرض جغرافیایی یکسان یا موازی هستند و خطوط شمالی-جنوبی، خطوطی با طول جغرافیایی یکسان یا همان نصف النهارات هستند. این خطوط یک شبکه به نام گریتوکول (graticule) ایجاد می کند.

خط میان دو قطب تحت عنوان استوا یاد می شود که در آن عرض جغرافیایی صفر است. همچنین خط طول جغرافیایی صفر، نصف النهار مرجع نام دارد. برای اکثر سیستم های مختصات جغرافیایی نصف النهار مرجع از گرینویچ در لندن عبور می کند. مرکز گریتوکول مکانی است که نصف النهار مرجع و استوا به هم می رسند.

طول و عرض جغرافیایی معمولا به صورت درجه دسیمال و یا درجه، دقیقه، ثانیه (DMS) اندازه گیری می شود. عرض جغرافیایی از منفی 90 درجه در قطب جنوبی تا مثبت 90 درجه در قطب شمالی تعریف شده است. طول جغرافیایی نیز نسبت نصف النهار مرجع اندازه گیری می شود. ابعاد آن به منفی 180 درجه در صورت حرکت به سمت غرب و به مثبت 180 درجه در صورت حرکت به سمت شرق تغییر خواهد کرد. با تعاریف فوق چنانچه گیرنویچ نصف النهار مرجع باشد، استرالیا در عرض جغرافیایی منفی و طول جغرافیایی مثبت قرار خواهد گرفت.

ترانسفورماسیون های جغرافیایی (دیتوم):

اگر چنانچه دو مجموعه داده در یک سیستم مختصات یکسان نباشند، نیاز به یک ترانفورماسیون جغرافیایی وجو دارد. این خود یک روش ریاضی برای تبدیل مختصات ها بین دو سیستم مختصات جغرافیایی است. روش های ترانسفورماسیون نیز مانند سیستم های مختصات جغرافیایی تعداد بسیار زیادی دارند. گاها استفاده از یک سیستم مختصات ثالث برای تبدیل مختصات ها مانند World Geodetic System 1984 (WGS84) بهترین روش می باشد.

سیستم ژئودتیک جهانی (WGS84):

سیستم ژئودتیک جهانی World Geodetic System (WGS) کاربردهای بسیار در علم نقشه برداری، ژئودزی، تعیین موقعیت ماهواره ای ایفا می کند. این سیستم در اصل یک سیستم مختصات برای زمین را با یک سطح مرجع اسفروئیدی (تحت عنوان بیضوی مرجع) برای اطلاعات ارتفاعی و یک سطح هم پتانسیل گراویتی (ژئوئید) که مقایسه می کند. ژئوئید خود سطح تراز دریاها را تعریف خواد کرد.

مبدا این سیستم مرکز جرمی کره زمین با عدم قطعیتی در ابعاد کمتر از 2 سانتیمتر است.  نصف النهار مبدا این سیستم با طول جغرافیایی 0 درجه، نصف النهار مرجع IERS بوده که حدود 102 متر در راستای شرقی با نصف النهار گرینویچ فاصله دارد. سطح دیتوم WGS84 یک اسفروئید پخ با شعاع استوایی a= 6378137 متر در استوا و پخی معادل f= 1/298.257223563 می باشد. محور نیم قطر اقصر این اسفروئید در راستای قطبی از رابطه زیر طبعیت می کند. a × (1 − f) = 6356752.3142 m. در حال حاضر سیستم WGS84 از مدل گراویتی 1996 با نام egm96 بهره می برد.

خلاصه ای بر سامانه شمیم:

شبکه موقعیت یابی یکپارچه مالکیت ها، پروژه ایست که توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ایران، با 144 ایستگاه دائم بر روی ساختمان واحدهای ثبتی به جهت ارائه خدمات تعیین موقعیت آنی (RTK) و پس پردازش داده های ثبتی راه اندازی گردید. در مقاله جی پی اس شمیم، به صورت کامل به شرح این سامانه و ویژگی های گیرنده های این سامانه پرداخته شده است.

–

ثبت نام در سامانه شمیم:

براي ثبت نام و ثبت گیرنده های هیرو (Hiro) با نام های XiMA S10 و XiMA S10 L در سامانه شمیم و برخورداري از سرویس های این سامانه به ترتیب مراحل زیر می بایست طی شود:

• • ابتدا وارد سایت شمیم از طریق نشانی https://shamim.ssaa.ir یا آی پی 178.252.171.15 شوید.
• • قسمت مدیریت کاربران را کلیک نمائید .
• • از منوي اصلی بالاي سایت سمت راست قسمت ایجاد نام کاربری ACCOUNT CREATE را کلیک نمائید .
• • صفحه کلید را در حالت زبان انگلیسی قرار داده و به دقت و ترتیب زیر اطلاعات را تکمیل نمایید.
• • • در قسمت نام کاربری (User name):

براي همکاران ثبت اسناد و املاك کشور ابتدا عبارت SSAA را با حروف بزرگ وسپس شماره ملی خود را بدون درج علامتهاي – و . . . وصرفاً به صورت 10 عدد پیوسته وارد نمائید . صفرهاي سمت چپ شماره ملی نیز وارد شود (مثال SSAA0064705894). تعریف همکار ثبتی در یک اداره براي کارکرد وي در کل استان کفایت می کند. شروع بکار همکاران منوط به اعلام مکتوب اسامی آنها از سوي اداره کل ثبت اسناد و املاك استان محل فعالیت ، و پاسخ اداره کل کاداستر سازمان مبنی بر تعریف آنها در نظام جامع می باشد و نتیجه نقشه برداري آنها در سامانه شمیم قبل از زمان تعریف توسط اداره کل کاداستر قابلیت ورود به بانک کاداستر را نخواهد داشت.

همچنین کاربران برون سازمانی که براي واحد ثبتی کار نقشه برداري انجام می دهند در زمان ثبت نام عبارت SSBR و در ادامه شماره ملی را استفاده نمایند. تعریف کاربران SSBR بصورت استانی است و نیاز به تعریف آنها در واحدهاي ثبتی نیست. . شروع بکار همکاران SSBR منوط به اعلام مکتوب اسامی آنها از سوي اداره کل ثبت اسناد و املاك استان محل فعالیت ، و پاسخ اداره کل کاداستر سازمان مبنی بر تعریف آنها در نظام جامع می باشد و نتیجه نقشه برداري آنها در سامانه شمیم قبل از زمان تعریف توسط اداره کل کاداستر قابلیت ورود به بانک کاداستر را نخواهد داشت. سایر کاربران از درج عبارت SSAA خودداري نموده و صرفا شماره ملی خود را بدون درج علامتهاي – به صورت 10 عدد پیوسته وارد نمائید . صفرهاي سمت چپ شماره ملی نیز وارد شود (مثال 0064705894).

• • در قسمت رمز عبور (Password)، رمز عبور دلخواه را وارد نمائید و در قسمت Password Verify مجدداً آنرا تکرار نمایید. توجه فرمائید که بزرگی و یا کوچکی حروف موثر است.
  • • در فیلد نام (First Name)، نام خود را صرفا به صورت انگلیسی وارد نمایید.
  • • در فیلد نام خانوادگی (Last Name)، نام فامیل را صرفا به صورت انگلیسی وارد نمایید .
  • • در فیلد سازمان یا شرکت (Company) اطلاعات را به شرح زیر وارد نمائید :
    • • در صورتیکه کارمند سازمان ثبت هستید صرفاً کد سه رقمی مشسخصه واحد ثبتی (CMS) را با حروف بزرگ درج در ادامه حرف خط زیر “_” و در ادامه سه حرف اول برند دستگاه (به عنوان مثال : هیرو HIR ، در ادامه حرف خط زیر “_” و در ادامه شماره سریال دستگاه مورد استفاده را به صورت کامل وارد نمایید.
    • • در صورتیکه کارمند سازمان ثبت نیستید کد سه رقمی استانی که در آن فعالیت خواهید داشت را از جدول زیر انتخاب و در ادامه آن علامت خط زیر “_” درج نموده و در ادامه آن:
      • • اگر عضو نظام مهندسی هستید عبارت NEZAM را در ادامه درج نمائید. مثال اگر به عنوان عضو نظام مهندسی استان بندر فعالیت دارید در فیلد Company عبارت NEZAM_Y00 را وارد نماید .
      • • اگر از سوي یک سازمان یا ارگان دولتی معرفی شده اید در ادامه عبارت GOV را درج نمائید به عنوان مثال اگر از طرف یک سازمان دولتی معرفی شده و در استان بندر کار می کنید در فیلد عبارت GOV_Y00 را وارد نمائید.
      • • اگر شامل موارد بالا نیستید در ادامه عبارت PRI را درج نمائید. در این صورت به عنوان مثال اگر در استان بندر مشغول کار هستید عبارت PRI_Y00 را در فیلد Company درج نمائید.
  • • در فیلد تصویر کاربر (Users Picture):
    • • اگر کارمند سازمان ثبت هستید کارت ملی خود را با کیفیت حداقل 300 DPI به صورت خوانا و واضح اسکن و صرفا در ابعاد 600 در 400 ، با فرمت jpeg درج نمائید. در صورت عدم درج کارت ملی یوزر فعال نمی گردد.
    • • اگر از سوي اداره / سازمان – دولتی معرفی شده است ویا کاربر SSBR می باشید، تصویر معرفی نامه را با کیفیت حداقل 300 DPI به صورت خوانا و واضح اسکن و صرفا در ابعاد 400 در 600 و با فرمتjpeg  درج نمائید .
    • • اگر عضو نظام مهندسی هستید تصویر پروانه نظام مهندسی که با کیفیت حداقل 300 DPI به صورت خوانا و واضح اسکن و صرفا در ابعاد 400 در 600 و با فرمت jpeg درج نمائید .
    • • اگر شخص حقیقی هستید و مشمول سه مورد بالا نمی باشید کارت ملی خود را با کیفیت حداقل 300 DPI به صورت خوانا و واضح اسکن و صرفا در ابعاد 600 در 400 و با فرمت jpeg درج نمائید . در صورت عدم درج کارت ملی یوزر فعال نمی گردد
  • • در قسمت پست الکترونیکی (Mail)، آدرس پست الکترونیکی معتبر خود را بدقت وارد نمائید. به یاد داشته باشید آدرس پست الکترونیک وارد شده در جهت تایید اولیه اطلاعات وارد شده و همچنین پاسخ به پردازش هاي سرویس آفلاین و یا اطلاع رسانی سامانه شمیم مورد استفاده قرار می گیرد.
  • • در قسمت Language ، می توانید انگلیسی و یا فارسی را انتخاب نمائید.
  • • در قسمت شماره تلفن همراه (Mobile Phone)، شماره همراه خود را با شروع عدد صفر بدقت وارد نمائید.
  • • در قسمت نام و مدل دستگاه (Device Name-Model) ،نام دستگاه و سپس علامت دش (- ) و در ادامه مدل دستگاه خود را بدقت وارد نمائید (مثال Xima-S10).
  • • در قسمت سریال گیرنده (Device Serial Number)، شماره سریال دستگاه خود را که زیر گیرنده درج شده بدقت و به صورت کامل وارد نمائید.
  • • نام استان حوزه فعالیت را از جدول زیر در فیلد نام استان وارد نمائید دقت داشته باشید در این فیلد صرفا نام کامل استان خود را به صورت انگلیسی درج نمایید.

• • فعال سازي کاربر حداکثر ظرف 72 ساعت اداري انجام خواهد پذیرفت و در صورت تأخیر در ساعات اداري با قسمت مدیریت کاربران کاداستر با شماره تلفن 18-66722116 داخلی 153 تماس بگیرید.
• • کاربر می تواند از طریق ورود به بخش مدیریت کاربران سامانه شمیم و ورود با نام کاربري و رمز عبور خود در قسمت Subscriptions از فعال بودن حساب خود اطمینان حاصل نماید.
• • پس از فعال سازي، کاربر می توانید از طریق وارد کردن 178.252.171.15:  IP، PORT:2101 و ورود نام کاربري و رمز عبور خود در بخش NTRIP دستگاه گیرنده خود از خدمات سامانه شمیم استفاده نمایید. توجه داشته باشید هر نام کاربر صرفا در یک دستگاه به صورت همزمان قادر به دریافت تصحیحات از سامانه شمیم می باشد و براي هر دستگاه می بایست یک کد کاربري به نام اپراتور دریافت گردد. توجه داشته باشید بسته به نوع و مدل دستگاه گیرنده خود می توان از هریک از تصحیحات Nearst، VRS، FKP، MAX، IMAX استفاده نمایید.  همچنین بسته به منظومه هاي قابل دریافت در دستگاه هاي گیرنده خود از تصحیحات نوع GG که معرف GPS و GLONASS یا GGB معرف GPS و GLONASS و BEIDOU و یا GGBG معرف GPS و GLONASS و BEIDOU و GALILEO استفاده نمایید.

فناوری به کار رفته در گیرنده Xima S10 L:

گیرنده Xima S10 L یک گیرنده جی ان اس اس (GNSS)  نقشه برداری با توان دریافت تمامی سیگنال های ماهواره های جی پی اس (GPS)، گلوناس (GLONASS)، بیدو (BeiDue) و گالیله (Galileo) با فناوری 2020 می باشد. از جمله فناوری های نوین به کار رفته در گیرنده Xima S10 L می توان به فناوری های رصد مشاهدات  تحت تاثیر چند مسیری، فناوری EDS برای نرم کردن تفاضل اپکی، فناوری RA جهت الویت دهی به ماهواره ها با بهترین SNR، تیلت سنسور IMU تا انحراف 60 درجه اشاره نمود. گیرنده Xima S10 L دارای 800 کانال مجزا جهت پردازش سیگنال ماهواره های جی ان اس اس (GNSS) می باشد. این امر موجب می گردد تا Xima S10 L توان پردازش سیگنال های L1 C/A، L1 C، L2 P، L2 C را از ماهواره های جی پی اس (GPS)، سیگنال های G1، G2 از ماهواره های گلوناس (GLONASS)، سیگنال های B1i/B1C, B2i, B2a/B2b از ماهواره های بیدو (BeiDou)، سیگنال های E1, E5b/E5a از ماهواره های گالیله (Galileo) و سیگنال های ردیابی SBAS را به صورت آنی با نرخ به روز رسانی 10 هرتز داشته باشد.

دقت گیرنده Xima S10 L:

گیرنده Xima S10 L یک گیرنده نقشه برداری فوق دقیق به شمار می رود. دقت مسطحاتی این گیرنده در حالت برداشت استاتیک (Static) برابر با 3 میلیمتر برای بیس لاین های کوتاه و 3 میلیمتر با خطای 0.1 بخش در میلیون به اضای هر یک کیلومتر می باشد (هر ده کیلومتر 1 سانتیمتر خط افزایش می یابد)، در این حالت دقت ارتفاعی گیرنده Xima S10 L برابر با 3.5 میلیمتر برای بیس لاین های کوتاه و 3.5 میلیمتر با خطای 0.4 بخش در میلیون به اضای هر یک کیلومتر می باشد. در حالت تعیین موقعیت آنی شبکه ای نیز (Network RTK) دقت مسطحاتی 1 سانتیمتر با خطای 0.5 بخش در میلیون و دقت ارتفاعی Xima S10 L به 15 میلیمتر با خطای 0.5 بخش در میلون می رسد.

مشخصات ظاهری و منبع تغذیه گیرنده Xima S10 L:

گیرنده Xima S10 L یک گیرنده جی ان اس اس (GNSS) باظاهری زیبا و منحصر به فرد است. این گیرنده مقطعی مربعی شکل در ابعاد 17 سانتیمتری با ارتفاع 12 سانتیمتر دارد. وزن Xima S10 L بسیار سبک حدود 1.5 کیلوگرم بوده و روی بدنه آن 6 ال ای دی (LED) برای ارتباط ساده تر با کاربر در نظر گرفته شده است. چراغ های مذکور نماد اتصال بلوتوث، نوع موقعیت یابی، دریافت سیگنال ماهواره ها، تبادل اطلاعات، وضعیت باتری و نوع اتصال رادیو می باشد. منبع تغذیه گیرنده Xima S10 L شامل یک باتری لیتیوم یون 13000 میلی آپر ساعتی است که تا 16 ساعت عملکرد بی وقفه را به کاربر اطمینان می دهد.

درگاه های ارتباطی گیرنده Xima S10 L:

در طراحی نرم افزاری گیرنده Xima S10 L جهت رفاه حال هرچه بیتشر کاربران از تکنینک ها و قطعات روز دنیا استفاده شده است. از جمله آن ها می توان به بلوتوث (Bluetooth) ورژن 5 این گیرنده جهت ارتباط کنترلر با گیرنده اشاره نمود، که برد بسیار بالایی دارد. همچنین حافظه داخلی Xima S10 L تا 16 گیگابایت در نظر گرفته شده که تا 64 گیگابایت قابل ارتقا می باشد. این حجم بالا از حافظه داخلی بسیار برای جمع آوری داده های خام ماهواره ای مناسب بوده و موجب آسودگی خاطر نقشه برداران می شود. گروه هیرو (Hiro) جهت بهینه سازی هرچه بهتر در ارزش گذاری این محصول گزینه هایی همچون تیلت سنسور، تراز الکترونیکی، رادیو مودم داخلی و رادیو مودم خارجی را به صورت انتخابی برای کاربران در نظر گرفته اند. برد رادیو مودم داخلی این گیرنده 5 کیلومتر و برد رادیو مودم خارجی آن تا 30 کیلومتر می باشد. گیرنده مجموعا شامل 6 درگاه ارتباطی فیزیکی بوده که به ترتیب پورت های چند پین با کیفیت برای تغذیه، آپگرید، USB ها و … می باشند.

رابط کاربری گیرنده Xima S10 L:

نرم افزار نقشه برداری گیرنده نقشه برداری Xima S10 L، یک اپلیکیشن بسیار کاربرپسند با محیط نرم افزاری حرفه ای روی پلتفرم اندروید با نام HiroMap است. این نرم افزار توسط تیم برنامه نویسی با مدیریت فارغ التحصیلان رشته نقشه برداری، ژئودزی، الکترونیک و کامپیوتر نوشته شده و کلیه نیاز های یک نقشه بردار از جمله، برداشت RTK، برداشت Static، پیاده سازی و ابزار های کمکی CoGO را به همراه دارد. این اپلیکیشن رایگان دراختیار کاربران قرار می گیرد و محدودیت نصب روی تلفن های همراه را ندارد. از طرفی گروه هیرو (Hiro) یک گزینه پیشنهادی دیگر به صورت انتخابی تحت عنوان کنترلر صنعتی C20 را نیز پیشنهاد می نمایند. این کنترلر از اندروید 7 برخوردار است و تلفیقی از صفحه لمسی و صفحه کلید 21 دکمه ای برخوردار است. پردازنده Quadcore با توان پردازش 1.5 گیگاهرتز این کنترلر موجب گردیده تا در پردازش و برداشت های نقشه برداری بدون مشکل سربلند باشد.

شرایط محیطی گیرنده Xima S10 L:

گیرنده Xima S10 L، یک گیرنده نقشه برداری با استاندارد IP67 می باشد. به این معنا که توان عملکرد بالا در شرایط سخت محیطی را دارد. این گیرنده در دمای منفی 20 درجه سانتی گراد تا  مثبت 65 درجه سانتی گراد بدون وقفه به فعالیت خود ادامه می دهد. همچنین در مقابل آب مقاوم بوده و درصورت غوطه ور شدن در عمق 1 متری آب و همچنین سقوط از ارتفاع 2 متری مشکلی برایش پیش نخواهد آمد. این ویژگی موجب می گردد تا کاربران ایرانی در سراسر کشور در فشار های اتمسفری بالا یا پایین، در سرما و گرما، خشکی و رطوبت متقضی استفاده از گیرنده Xima S10 L گردند.

فناوری به کار رفته در گیرنده Xima S10:

گیرنده Xima S10 یک گیرنده جی ان اس اس (GNSS)  نقشه برداری با توان دریافت تمامی سیگنال های ماهواره های جی پی اس (GPS)، گلوناس (GLONASS)، بیدو (BeiDue) و گالیله (Galileo) با فناوری 2020 می باشد. از جمله فناوری های نوین به کار رفته در گیرنده Xima S10 می توان به فناوری های Athena، SureFix، aRTK، تیلت سنسور و تراز الکترونیکی اشاره نمود. گیرنده Xima S10 با برد همیسفیر (Hemisphere) از سری فانتوم (Phantom) دارای 800 کانال مجزا جهت پردازش سیگنال ماهواره های جی ان اس اس (GNSS) می باشد. این امر موجب می گردد تا Xima S10 توان پردازش سیگنال های L1 C/A، L1P، L1 C، L2 P، L2 C، L5 را از ماهواره های جی پی اس (GPS)، سیگنال های G1، G2، G3/P1,P2 از ماهواره های گلوناس (GLONASS)، سیگنال های B1i، B2i، B3i، B10C، B2A، B2B، ACEBOC از ماهواره های بیدو (BeiDou)، سیگنال های E1BC، E5a، E5b، E6BC، ALTBOC از ماهواره های گالیله (Galileo)، سیگنال های ردیابی SBAS و سیگنال های LBAND را به صورت آنی با نرخ به روز رسانی 5 هرتز داشته باشد.

دقت گیرنده Xima S10:

گیرنده Xima S10 یک گیرنده نقشه برداری فوق دقیق به شمار می رود. دقت مسطحاتی این گیرنده در حالت برداشت استاتیک (Static) برابر با 3 میلیمتر برای بیس لاین های کوتاه و 3 میلیمتر با خطای 0.1 بخش در میلیون به اضای هر یک کیلومتر می باشد (هر ده کیلومتر 1 سانتیمتر خط افزایش می یابد)، در این حالت دقت ارتفاعی گیرنده Xima S10 برابر با 3.5 میلیمتر برای بیس لاین های کوتاه و 3.5 میلیمتر با خطای 0.4 بخش در میلیون به اضای هر یک کیلومتر می باشد. در حالت تعیین موقعیت آنی شبکه ای نیز (Network RTK) دقت مسطحاتی 8 میلیمتر با خطای 0.5 بخش در میلیون و دقت ارتفاعی Xima S10 به 15 میلیمتر با خطای 0.5 بخش در میلون می رسد.

مشخصات ظاهری و منبع تغذیه گیرنده Xima S10:

گیرنده Xima S10 یک گیرنده جی ان اس اس (GNSS) باظاهری زیبا و منحصر به فرد است. این گیرنده مقطعی مربعی شکل در ابعاد 17 سانتیمتری با ارتفاع 12 سانتیمتر دارد. وزن Xima S10 بسیار سبک حدود 1.5 کیلوگرم بوده و روی بدنه آن 6 ال ای دی (LED) برای ارتباط ساده تر با کاربر در نظر گرفته شده است. چراغ های مذکور نماد اتصال بلوتوث، نوع موقعیت یابی، دریافت سیگنال ماهواره ها، تبادل اطلاعات، وضعیت باتری و نوع اتصال رادیو می باشد. منبع تغذیه گیرنده Xima S10 شامل یک باتری لیتیوم یون 13000 میلی آپر ساعتی است که تا 16 ساعت عملکرد بی وقفه را به کاربر اطمینان می دهد.

درگاه های ارتباطی گیرنده Xima S10:

در طراحی نرم افزاری گیرنده Xima S10 جهت رفاه حال هرچه بیتشر کاربران از تکنینک ها و قطعات روز دنیا استفاده شده است. از جمله آن ها می توان به بلوتوث (Bluetooth) ورژن 5 این گیرنده جهت ارتباط کنترلر با گیرنده اشاره نمود، که برد بسیار بالایی دارد. همچنین حافظه داخلی Xima S10 تا 16 گیگابایت در نظر گرفته شده که تا 64 گیگابایت قابل ارتقا می باشد. این حجم بالا از حافظه داخلی بسیار برای جمع آوری داده های خام ماهواره ای مناسب بوده و موجب آسودگی خاطر نقشه برداران می شود. گروه هیرو (Hiro) جهت بهینه سازی هرچه بهتر در ارزش گذاری این محصول گزینه هایی همچون تیلت سنسور، تراز الکترونیکی، رادیو مودم داخلی و رادیو مودم خارجی را به صورت انتخابی برای کاربران در نظر گرفته اند. برد رادیو مودم داخلی این گیرنده 5 کیلومتر و برد رادیو مودم خارجی آن تا 30 کیلومتر می باشد. گیرنده مجموعا شامل 6 درگاه ارتباطی فیزیکی بوده که به ترتیب پورت های چند پین با کیفیت برای تغذیه، آپگرید، USB ها و … می باشند.

رابط کاربری گیرنده Xima S10:

نرم افزار نقشه برداری گیرنده نقشه برداری Xima S10، یک اپلیکیشن بسیار کاربرپسند با محیط نرم افزاری حرفه ای روی پلتفرم اندروید با نام HiroMap است. این نرم افزار توسط تیم برنامه نویسی با مدیریت فارغ التحصیلان رشته نقشه برداری، ژئودزی، الکترونیک و کامپیوتر نوشته شده و کلیه نیاز های یک نقشه بردار از جمله، برداشت RTK، برداشت Static، پیاده سازی و ابزار های کمکی CoGO را به همراه دارد. این اپلیکیشن رایگان دراختیار کاربران قرار می گیرد و محدودیت نصب روی تلفن های همراه را ندارد. از طرفی گروه هیرو (Hiro) یک گزینه پیشنهادی دیگر به صورت انتخابی تحت عنوان کنترلر صنعتی C20 را نیز پیشنهاد می نمایند. این کنترلر از اندروید 7 برخوردار است و تلفیقی از صفحه لمسی و صفحه کلید 21 دکمه ای برخوردار است. پردازنده Quadcore با توان پردازش 1.5 گیگاهرتز این کنترلر موجب گردیده تا در پردازش و برداشت های نقشه برداری بدون مشکل سربلند باشد.

شرایط محیطی گیرنده Xima S10:

گیرنده Xima S10، یک گیرنده نقشه برداری با استاندارد IP67 می باشد. به این معنا که توان عملکرد بالا در شرایط سخت محیطی را دارد. این گیرنده در دمای منفی 20 درجه سانتی گراد تا  مثبت 65 درجه سانتی گراد بدون وقفه به فعالیت خود ادامه می دهد. همچنین در مقابل آب مقاوم بوده و درصورت غوطه ور شدن در عمق 1 متری آب و همچنین سقوط از ارتفاع 2 متری مشکلی برایش پیش نخواهد آمد. این ویژگی موجب می گردد تا کاربران ایرانی در سراسر کشور در فشار های اتمسفری بالا یا پایین، در سرما و گرما، خشکی و رطوبت متقضی استفاده از گیرنده Xima S10 گردند.